Çocuklarda Terk
Edilme Korkusu
Anne babaların çocuklarında genellikle
farkında olmadıkları bir kaygı kaynağıdır terk edilme korkusu.
Bu korkunun tek başına birçok farklı kaygı ve
korku şeklinde ortaya çıkmasından dolayı, tanımlama yaparak bu korkuyu fark
etmek, çocuklardaki kaygıyla başa çıkabilmek adına önem taşımaktadır.
Terk edilme, bir çocuğun en büyük
korkularındandır.
Çocuk reddedildiğini hissettiğinde öfke
duyar.
Öfke ile birlikte ebeveynlerinden deyim
yerindeyse intikam almak amacıyla, çocuğun suç işleme süreci görülebilir.
Çocuk hiçbir şekilde, öfkeyle ya da şaka
yoluyla, terk edilmekle tehdit edilmemelidir.
Dışarıda söz dinlemeyen bir çocuğa annesi
veya babası bağırması, sıklıkla karşılaşılan bir durumdur:
-“Beni dinlemezsen, seni burada bırakır
giderim!”
Bu cümle, çocuktaki terk edilme korkusunu
harekete geçirmekle kalmaz, dünyada yalnız kalacağı korkusunu da körükler.
Çocuklar bazen okula gitmek istemeyebilir,
anne babasının onu okuldan almayacaklarından korkabilir ya da eve döndüklerini
onları bulamayacağını düşünebilir.
Ebeveyn bu durumda, sakin bir tutumla gerekli
açıklamaları yaparak, çocuklarını geçici ayrılıklara hazırlayabilirler.
Bazen anne babalar çocuktan ayrı kalmak
zorunda kalabilir.
Ama bunu onlara anlatmaktan kaçınabilir ve
zorlanabilirler.
Çocuktan alacakları tepkiden korkarak, o
görmeden bakıcı veya akrabalarına emanet edip habersizce onu bırakabilirler.
Çocuk, aslında bir açıklama olmadan terk
edilmektedir.
Oysa çocuklar ayrılığa önceden hazırlanırsa,
oluşacak stresi atlatmaları daha kolay olacaktır. Küçük yaştaki çocuklara bu
durum oyuncaklarla oyunlaştırılarak anlatılabilir.
Ayrılık ve kavuşma sürecinin betimlenmesi,
çocuğu ayrılığa hazırlamak ve bunun geçici olduğunu hatırlatmak, çocuğun
endişelerinin önüne geçecektir.
Anne babanın, çocuğa
küsmek, çocuğun kendilerine yaklaşma girişimlerini geri çevirerek reddetmek,
çocuğu tehdit etmek, onu uzaklara göndereceğini ya da bırakıp gideceğini
söylemek gibi davranışları, çocuklarda ruhsal açıdan ciddi hasarlara yol açar.
Bu davranışlar tekrarlandığında, çocuk
bağlama figürüne ihtiyaç duyduğunda ulaşıp ulaşamayacağı konusunda güvensizlik
yaşar ve terk edilme korkusunu tetikler.
Ayrıca çocuğun başka durumlara da korkuyla
tepki verme eğilimini arttırır.
Çocukların
yaşı ne kadar küçükse, anneden ayrılma korkuları o kadar fazla olur.
Bazen çocuklar, anneleri yokken bir şey
yapamayacaklarını düşünürler.
Bebeklikten itibaren ebeveynle oluşan
bağlanmada, sağlıklı olan temel nokta, annenin ve babanın, çocuğa hem dış
dünyayı inceleyebileceği, hem de gerektiğinde onu koruyacağı, geri dönüşler
yapabileceği güven duyguları içeren bir ortam hazırlamasıdır.
Aksi takdirde, aradaki güvensizlik duygusuyla
oluşan çocuğun öfkeli davranışları, ebeveyn ve çocuk arasında belirsiz,
kaygılı, kontrol edilemeyen, kırgınlık içeren duygulanımlara yol açacaktır.
Uzm. Klinik Psikolog Gökçehan Akoğuz
https://psikolaj.com.tr/cocuklarda-terk-edilme-korkusu.html
