15 Nisan 2025 Salı

PROJE OKULLARI

      "ÖZEL PROJE" OKULLARI

Özel Proje Okulları nedir, hedefleri ve amaçları nedir? Kimin fikridir?

Özel Proje Okulları, Milli Eğitim Bakanlığı'na (MEB) bağlı olarak faaliyet gösteren ve belirli eğitim reformları veya özel programları uygulayan okullardır.

Bu okullar, ulusal veya uluslararası projeler yürütebilir, belirli alanlarda uzmanlaşabilir (fen, sosyal bilimler, spor, bilişim vb.) veya köklü ve başarılı geçmişe sahip liseler arasından seçilebilir.

Özel Proje Okullarının Hedefleri ve Amaçları:

Öğrencilerin akademik başarılarını artırmak:

Özel programlar ve projelerle öğrencilerin daha iyi bir eğitim almasını ve yükseköğretime hazırlanmasını sağlamak.

Yenilikçi eğitim öğretim ortamları sunmak:

Farklı öğrenme yöntemleri, teknolojik imkanlar ve proje tabanlı çalışmalarla öğrencilerin gelişimini desteklemek.

Öğretmenlerin mesleki gelişimini desteklemek:

Yönetici ve öğretmenlere yönelik eğitimler ve işbirlikleri ile onların bilgi ve becerilerini artırmak.

Öğrencilerin sosyal, kültürel ve sportif gelişimlerini desteklemek:

Çeşitli etkinlikler ve projelerle öğrencilerin ilgi alanlarını keşfetmelerine ve kendilerini geliştirmelerine olanak tanımak.

Eğitimde işbirliğini geliştirmek:

Üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve diğer kurumlarla ortak çalışmalar yaparak eğitimin kalitesini artırmak.

Öğrencilere rehberlik hizmetleri sunmak:

Eğitsel, mesleki ve kişisel rehberlik ile öğrencilerin motivasyonunu artırmak ve doğru seçimler yapmalarına yardımcı olmak.

Çağın gerektirdiği donanımları kazandırmak:

Özellikle Endüstri 4.0 gibi alanlarda öğrencileri geleceğe hazırlamak.

Okullar arası dayanışmayı artırmak:

Özel ve resmi okullar arasında işbirliği projeleri geliştirmek.

Özel Proje Okulları Kimin Fikridir?

Özel Proje Okulları fikri Milli Eğitim Bakanlığı'na (MEB) aittir.

Bu uygulama, 2014 yılında yürürlüğe girmiştir.

Fikrin temelinde, belirli okullara "özel statü" tanıyarak eğitimde farklılaşma ve yenilikçilik sağlamak, başarılı okulların deneyimlerinden yararlanmak ve belirlenen hedeflere yönelik özel çalışmalar yürütmek yatmaktadır.

Bazı kaynaklar, bu fikrin "Enderun Mektebi" gibi tarihi eğitim kurumlarının günümüzdeki yansımalarından biri olduğunu belirtmektedir.

Sayıları:

-  2023-2024 eğitim öğretim yılı itibarıyla: Farklı kaynaklarda yaklaşık 300-400 civarında Özel Proje Okulu olduğu belirtilmektedir. Ancak bu sayı zamanla değişebilir.

-  Son Değişiklikler: 2025 yılı başında yapılan bir değerlendirme sonucunda 66 Anadolu, fen ve sosyal bilimler lisesinin proje okulu statüsü kaldırılmıştır.

Bu durum sayının azaldığını göstermektedir.

Özel Proje Okullarının güncel ve kesin sayısına dair tek bir merkezi ve sürekli güncellenen bir kaynak bulunmamaktadır.

Bu okulların sayısı zaman içinde Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) yaptığı değerlendirmeler ve yeni projelerle değişebilmektedir.

Ancak size bu konuda bazı bilgiler ve kaynaklar sunabilirim:

Nerelerde Bulunurlar:

Özel Proje Okulları Türkiye'nin birçok ilinde bulunmaktadır.

Büyük şehirlerde sayıları daha fazla olmakla birlikte, farklı illerde de bu statüye sahip okullar mevcuttur.

- İstanbul, Ankara ve İzmir: En fazla Özel Proje Okulunun bulunduğu iller arasındadır.

- Diğer Büyük Kentler: Bursa, Antalya, Adana, Konya gibi büyük şehirlerde de önemli sayıda Özel Proje Okulu bulunmaktadır.

- Diğer İller: Bunların yanı sıra, farklı projeler veya uzmanlık alanları doğrultusunda diğer illerde de Özel Proje Okulları yer alabilmektedir.

Nereden Bilgi Alabiliriz, Nasıl Öğrenebiliriz?

- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Web Sitesi: MEB'in resmi web sitesinde zaman zaman bu konuda bilgilendirme veya listeler yayınlanabilmektedir. Web sitesini düzenli olarak kontrol etmek faydalı olabilir.

- İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri: Bulunduğunuz veya ilgilendiğiniz il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri aracılığıyla Özel Proje Okulları hakkında bilgi alabilirsiniz.

- Okulların Kendi Web Siteleri: Özel Proje Okulu statüsündeki okullar genellikle web sitelerinde bu bilgiyi belirtirler. İlgilendiğiniz okulların web sitelerini ziyaret edebilirsiniz.

- Eğitim Portalları ve Haber Siteleri: Eğitimle ilgili haber portalları ve web sitelerinde zaman zaman Özel Proje Okulları ile ilgili listeler veya bilgiler yayınlanabilmektedir. Örneğin, PervinKaplan.com gibi sitelerde bu konuda yazılar bulabilirsiniz.

Önemli Not:

Özel Proje Okullarının listesi ve statüleri MEB tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda güncellenebildiği için, en "güncel bilgiye" MEB ve ilgili milli eğitim müdürlükleri aracılığıyla ulaşmanız en doğru yöntem olacaktır.

.   "PROJE OKULU" NE DEMEK?

Proje Okullarında Öğretmen Olma Şartları Nelerdir?

Pek çok konu hakkında yapılan çalışmalarda öncelik proje okullarına ait olur. 2

014 yılında ortaya çıkan bu uygulama sayesinde pek çok okul proje okulu olarak kabul edildi.  

.   Proje okulları, diğer okullara göre daha çok projede yer alır. Bu bağlamda sahip oldukları laboratuvar, bilgisayarlar ve altyapılar da daha iyi olur.

 MEB tarafından belirlenen bazı okullar proje okulları olarak adlandırılır.

Bu okullar, bölgesel veya uluslararası projelerde yer almaları için seçilmiştir.

Genellikle başarı sıralaması yüksek olan okullar arasından tercih edilirler.

Öğretmenlerin ve yöneticilerin tamamı Milli Eğitim Bakanlığının uygun gördüğü şekilde yerleştirilir.

 Okulların proje okulları arasında kalıp kalmayacağı dört yılda bir değerlendirilir.

Komisyon tarafından uygun görülen okullar milli eğitim bakanının onaylamasıyla birlikte proje okulu kalmaya devam eder.

Ancak kurulun uygun görmediği okullar aynı işlevlerine devam edemez.

 Proje Okullarında Öğretmen Olma Şartları Nelerdir?

 Proje okullarında görev alan öğretmenler oldukça önemlidir.

MEB tarafından atanan öğretmenlerde bazı şartlar aranır.

Projelerin ve öğrencilerin başarısını yüksek tutması için üniversitede öğrenim görevlisi olan kişiler de ders verebilmektedir.

Ayrıca yabancı uyruklu öğretmenler de belirlenen ücretler karşılığında bu okullarda görev alabilmektedir.

 Proje okulları il genelinde başarı gösteren okullar arasından seçilir.

Yapılan uygulamaların daha güzel sonuçlar vermesi için öğretmenlerin görevi büyüktür.

Bu bağlamda, proje okullarında öğretmen olabilmek için her branş öğretmeninin kendi alanında ilk beşte yer alması gerekir.

 Öğretmenlerin atanması dört yılla sınırlıdır.

Ayrıca, atanan öğretmenlerin çalışabileceği en fazla süre 8 yıl olarak belirlenmiştir.

Akademisyenler de öğretmen olarak atabilmekte, yöneticilik için müdürlük makamında bulunabilmektedir. Ancak en az doktora seviyesinde olması şartı aranmaktadır.

.    08 Şubat, 2025    Eğitim-İş,Sendikası:

. AMACINDAN UZAKLAŞAN PROJE OKULU UYGULAMASINA VE KEYFİ ATAMALARA SON VERİN  

.   Proje okullarının gerçek amacından uzaklaştığını, keyfiliğin, kayırmanın adresi haline geldiğini hepimiz biliyoruz!

Milli Eğitim Bakanlığı, eğitimdeki sorunları çözmek yerine bilinçli olarak yeni sorunlar yaratmaya devam etmektedir.

Atamaya dair objektif hiçbir kriteri bulunmayan proje okulları, siyasetin ve yandaş sendikaların keyfi şekilde makam, koltuk dağıtmak için kullandığı bir garabete dönüşmüştür.

Öğretmenler, “Özel program ve proje uygulayan eğitim kurumları”nda, bu kurumlarla ilgili yönetmeliğin 7. maddesinin birinci fıkrası gereği dört yıl için görevlendirilmektedir.

Yönetmeliğin 4. maddesinin (b) fıkrası gereği ise bu okullara en az “adaylık süresi dahil dört yıllık öğretmenlik yapmış olanlar” başvurabilmektedir. 

Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in göreve gelir gelmez bu okullarda dört yılını tamamlayan öğretmenler için görev süresini uzatması beraberinde önemli sorunları getirmiştir.

Ayrıca geçici görevlendirme ile bu okullarda çalışan öğretmenler 2024 yılı içinde asaleten atanmıştır.

Yönetmelik bu kurumlarda 4 yılını tamamlayan öğretmenler için Bakanlığa görev sürelerini bir dört yıl daha uzatma yetkisi vermektedir.

Uygulamada bu durum bu okullarda 4 yılını tamamlayanların durumları ile bunların yerine başvuru yapacak öğretmenler açısından bir belirsizlik ortaya çıkarmaktadır.

Eğitim öğretim yılının ortasındayız, bu yıl dört yılını dolduranların görevlendirmeleri sonlanacak mı yoksa uzatılacak mıdır?

.    Uzatılmayacaksa nasıl yöntem izlenecektir?

Boş kadrolara ve 4 yılını dolduranların yerine atamalar hizmet puanı esasına göre mi yapılacak? Yoksa her zaman olduğu gibi torpilli olanlara mı öncelik verilecektir?
.  Başından beri “Özel program ve proje uygulayan eğitim kurumları” eğitim sistemimiz açısından anlamlı olmadığını, bu uygulamanın sonlandırılması gerektiğini savunuyoruz. 

MEB, bazı okulları keyfi kararlarla “özel program ve proje” uyguluyor diye ayrıştırarak, öğretmenlerini, yöneticilerini özel statülü hale getirerek bugüne kadar eğitim sistemimize anlamlı bir katkı sağlamamıştır.

Tam tersine bu uygulama sayesinde bu okullarda çalışan öğretmenlere, yöneticilere keyfi operasyonlar yapılmıştır.

Bu nedenle yıllarca bu okulların öğretmen ve yöneticilerin atanmasında duyuru yapmama yoluna gitmiştir.

Sendikamızın açtığı davalar sonucunda ancak bu okullar için duyuru yapmayı akıl edebilmiştir.

Bu kez de ısrarlı biçimde mevzuatta belirsizlik yaratarak geçmişteki keyfi atama yöntemlerine devam etmek istemektedir.
.    MEB’e çağrımız şudur:
Okullarımız arasında “özel program ve proje uygulama okulu” ayrımına son veriniz.

Yapılması gereken öğretim programlarını geliştirme, yeni öğretim araçlarını deneme, yeni öğretim teorileri ve tekniklerini uygulamayı amaçlayan laboratuvar okulları kurmaktır. 

Bunu yapmayacağınızı yeni öğretim programlarının hazırlanması ve uygulamaya konulmasından, okulları tarikat ve cemaatlere teslim eden protokol uygulamasını kolaylaştırmanızdan anlamaktayız.

O halde öğretmenlerimizi mağdur eden uygulamalardan uzak durunuz. 

Mevzuatlarda hukuk devletinin temel ilkelerinden yasallık, belirlilik, objektiflik ve sürdürülebilirlik ilkelerine sıkı sıkıya bağlı kalınız.

Şu an yönetmelikte ve kılavuzda da belirtilmeyen yöntemler hakkında öğretmenleri bilgilendiriniz.

Proje okullarına atama sürecinde liyakat ve objektif ölçütleri esas alın!

Eğitimi gerçek amacından uzaklaştırdınız, sınav için eğitim haline dönüştürdünüz, okulları ve öğrencileri nitelikli niteliksiz diye ayırdınız, bu sisteminiz de çöktü, sınavla öğrenci belirlerken öğretmeni idareciyi keyfi şekilde, ""cemaatvari" abi abla modeli ile belirlemek isteğiniz geçmişten kalan parmak izinizdir!

Keyfi uygulamalara son vererek, yönetici görevlendirme ve öğretmen atamalarında şeffaf bir sistem oluşturun!

Gerekirse, geçmişte Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri ve Anadolu Liseleri için uygulanan sınav sistemi tekrar değerlendirilmelidir.

Önemli olan, öğretmenler arasında liyakat ve adil yarış ilkesinin uygulanarak tartışmaları sonlandırmaktır.

Aksi takdirde, en başarılı öğrencilerin tercih ettiği proje okulları, yönetim ve öğretmen atamalarındaki belirsizlikler nedeniyle tartışmalardan kurtulamayacak, burada çalışan öğretmenlere yönelik torpilli öğretmen algısı devam edecektir.

Bakanlığın yapması gereken bu okullarda, hatta tüm okullarımızda bu öğretmen, bu müdür buraya nasıl atandı sorusunun kafalarda oluşmasını engellemektir. 

Bakanlık, özel program ve proje okulları atama sürecini şeffaflaştırmalı, öğretmenlerin ve kamuoyunun kafasındaki tüm soruları, şüpheleri gidermelidir.
.  Proje okullarının hem özüne hem de özelde yaşanan mağduriyetlere müdahil olmaya devam edeceğiz. 
.   Eğitim-İş hem toplumsal hem de mesleki sorunlarda mücadelenin öncüsüdür, öncüsü olmaya devam edecektir!

 

"Özel Proje Okulları", Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlığı'na (MEB) bağlı olarak faaliyet gösteren bazı resmî (devlet) okullarına verilen özel bir statüdür. Bu statü, okullara bazı ayrıcalıklar ve farklı uygulamalar yapma hakkı tanır. Ancak bu okullar özel okul değil, yine devlet okullarıdır — sadece belirli kriterlere göre "özel proje" kapsamına alınmışlardır.

Özellikleri Nelerdir?

·        Mülakatla Öğretmen Seçebilirler: Bu okullar, öğretmenlerini doğrudan merkezi atama sistemiyle değil, mülakatla seçebilir.

·        Yönetici Atamaları Farklıdır: Müdür ve müdür yardımcıları genellikle doğrudan MEB onayıyla atanır.

·        Kendilerine Özgü Eğitim Projeleri Uygulayabilirler.

·        Farklı Programlar ve Etkinlikler Uygulanabilir: Akademik başarıyı destekleyen sanat, spor, bilim projeleri daha yoğun olabilir.

·        Bazıları Pansiyonludur ve yatılı eğitim de verir.

.    Öğretmen Gönen ÇIBIKCI, 2025.04.15, MŞ.

.      (Araştırma ve değerlendirme yazım)